Właściwości i zastosowania
Lakierowanie proszkowe to metoda malowania, która tworzy wytrzymałe, trwałe i piękne wykończenia. Istnieją dosłownie tysiące różnych zastosowań farb proszkowych. Malowanie proszkowe jest stosowane głównie na metalach, więc jest idealne do części przemysłowych, różnego rodzaju urządzeń, w tym gospodarstwa domowego, zastosowań architektonicznych, samochodów, pojazdów, mebli, obudów, przyczep, oświetlenia… lista jest naprawdę długa! Nietrudno się zatem domyślić, że istnieje wiele różnych rodzajów stosowanych farb proszkowych, z których każdy ma swoje własne cechy i zastosowania, więc upewnienie się w pierwszej kolejności, że masz odpowiedni rodzaj proszku, a następnie wybór koloru, jest bardzo ważne dla udanej aplikacji. Zapoznaj się z różnymi wariantami proszków i korzyściami, jakie przyniosą one pomalowanym produktom.
Istnieje wiele zalet stosowania farb proszkowych, a jedną z najbardziej oczywistych jest brak rozpuszczalników. Oznacza to, że do atmosfery nie są uwalniane żadne lotne związki organiczne (LZO), co jest wielką zaletą, zwłaszcza w porównaniu z tradycyjnymi farbami ciekłymi. Sprawia to, że są one bezpieczniejsze w pracy, utylizacji i transporcie, a także przynoszą niezrównane korzyści środowiskowe. (O zaletach i ograniczeniach powłok proszkowych przeczytasz TU.
Malowanie proszkowe oferuje również szeroką gamę efektów specjalnych, które są trudne do osiągnięcia tradycyjnymi metodami lakierowania. Lista zalet jest długa w porównaniu do farb ciekłych, jak chociażby lepsza odporność na zarysowania, wytrzymałość i twardość, ale przyjrzyjmy się różnym rodzajom stosowanych proszków, które pomagają osiągnąć te cechy.
Farby epoksydowe
Epoksydy były pierwszymi szeroko stosowanymi farbami proszkowymi. Są bardzo trwałe, oferują doskonałą twardość i mają prawdopodobnie najlepszą odporność chemiczną na korozję ze wszystkich dostępnych proszków. Kolejną zaletą tego typu farb jest łatwość użycia i szeroki zakres harmonogramów utwardzania. Epoksydy bardzo dobrze przylegają do metali i są kompatybilne z różnymi chemicznymi metodami obróbki wstępnej, która zapewnia ich doskonałą przyczepność.
Wadą proszków epoksydowych jest to, że nie są one odporne na warunki atmosferyczne. Ekspozycja zewnętrzna może powodować ich blaknięcie i kredowanie na słońcu. Jako że są wrażliwe na uwarunkowania klimatyczne, często zaczynają ulegać degradacji na powierzchni już po kilku miesiącach. To sprawia, że epoksydy nadają się właściwie tylko do zastosowań wewnętrznych.
Warto odnotować, że wiele podkładów to właśnie epoksydy ze względu na ich wysoką przyczepność i odporność na korozję. Ponieważ nie radzą sobie dobrze ze słońcem, ich zastosowanie jako powłoki bazowej pod innym rodzajem farby wykorzystuje mocne strony epoksydów, jednocześnie „zakrywając” ich słabości.
Farby poliestrowe
Poliestry są najczęściej stosowanymi proszkami i oferują świetny stosunek jakości do ceny. Dwa stosowane rodzaje proszku poliestrowego to: TGIC (skrót od nazwy związku − trójglicydoizocjanurat), praktycznie niedostępne już na rynku Unii Europejskiej (TGIC został sklasyfikowany jako substancja mutagenna i rakotwórcza) i bez TGIC. Poliestry bez TGIC oferują wszystkie zalety poliestrów TGIC.
Nie ma zbyt wielu wad poliestrów. Oferują one dobrą odporność mechaniczną, w tym dużą elastyczność i wytrzymałość na uderzenia, a także odporność chemiczną. Jedną z zalet tego proszku jest jego niska temperatura utwardzania, czyli można go stosować do wrażliwych przedmiotów. Poliestry zapewniają również dobrą odporność na żółknięcie, a standardowe poliestry oferują 1−3 lata wytrzymałości na promieniowanie UV, dzięki czemu sprawdzają się we wszystkich zastosowaniach wewnętrznych i niektórych zewnętrznych. Ogromną zaletą standardowych poliestrów jest szeroki wybór dostępnych kolorów, poziomów połysku i efektów specjalnych. Jest on niemal nieograniczony. Poliestry mają solidne właściwości i są powszechnym pierwszym wyborem do wielu zastosowań.
Jeśli jednak powlekasz elementy, które będą stale znajdować się na zewnątrz, a zatem potrzebujesz wyższej odporności na zużycie i warunki atmosferyczne, rozważ superwytrzymały poliester. Jak sama nazwa wskazuje, te proszki oferują doskonałą trwałość. Zostały zaprojektowane tak, aby utrzymywać kolor i połysk w ustalonych granicach przez 5 do 10 lat dłużej w porównaniu do standardowego poliestru. Nie tylko lepiej chronią kolor i połysk, ale także zapewniają lepszą odporność na wilgoć i korozję. Te supertrwałe materiały stały się niezwykle popularne w ciągu ostatnich lat, ponieważ ich zwiększone możliwości i świetny stosunek jakości do ceny sprawiły, że są popularne w zastosowaniach wewnętrznych, gdzie wymagana jest zwiększona odporność na blaknięcie, a także we wszelkiego rodzaju zastosowaniach zewnętrznych.
Farby epoksydowo-poliestrowe (hybrydowe)
Epoksydy i poliestry są często mieszane ze sobą, tworząc hybrydy, łącząc w sobie specjalne właściwości obu rodzajów spoiw. Pozostają one blisko spokrewnione z czystymi epoksydami, ale oferują lepsze właściwości na degradację środowiskową. Hybrydy te można mieszać w różnych proporcjach, aby podkreślić właściwości epoksydów lub poliestrów. Poliester zwiększa odporność na nadmierne wypalanie w porównaniu z czystą żywicą epoksydową, a także tworzy ultragładkie, cienkie powłoki. Połączenie żywic może również sprawić, że będą one bardziej ekonomiczne niż czysta żywica epoksydowa. Pamiętać należy, że poliester zmniejsza odporność epoksydów na korozję i chemikalia oraz nie zwiększa odporności produktu na warunki atmosferyczne. Hybrydy są szeroko stosowane w produktach, które wymagają dobrego wyglądu i dobrych właściwości funkcjonalnych. Mogą być stosowane w niektórych z tych samych obszarów, w których używane są epoksydy, ale zazwyczaj można je znaleźć na urządzeniach wewnętrznych i innych przedmiotach gospodarstwa domowego, takich jak meble, oświetlenie wewnętrzne i elektronarzędzia. Urządzenia gospodarstwa domowego, jak kuchenki, pralki i suszarki są powszechnym zastosowaniem hybryd. Generalnie powłoki hybrydowe są uniwersalne.
W części drugiej, dostępnej TU, przeczytasz o proszkowych farbach fluoropolimerowych, poliuretanowych, silikonowych i akrylowych).