Pielęgnacja pistoletów malarskich

Jak dbać o sprzęt, aby służył latami?

Każdy pistolet lakierniczy powinien zapewniać jednakowy standard natrysku podczas całego procesu aplikacji. Jednak, jak wszystkie urządzenia, podlega naturalnemu zużyciu wraz z upływem czasu. Ponadto niewłaściwa pielęgnacja i konserwacja prowadzą do powstawania zabrudzeń, a często także uszkodzeń elementów pistoletu, zazwyczaj dysz, co z kolei może być powodem niewłaściwego natrysku, a wraz z tym pojawiają się problemy, takie jak: tworzenie się mgły lakierniczej, różnice w odcieniu kolorystycznym czy niejednolity stopień połysku farby. Jak zatem dbać o pistolety, aby uniknąć wad lakierniczych oraz drogich napraw, czy nawet wymiany urządzenia?

Jakość powłoki lakierniczej zależy w dużym stopniu nie tylko od umiejętności manualnych lakiernika, ale także jego wprawy w szybkim wychwytywaniu nieprawidłowości aplikacji. Fachowa kontrola obrazu natrysku uzyskiwanego przez pistolety lakiernicze wpływa na niezawodny przebieg procesu lakierowania i pozwala uniknąć poprawek lakierniczych. Wczesne wykrywanie niedokładności oraz podejmowanie środków zaradczych zapobiegają powstawaniu niepotrzebnych kosztów.

Dbałość o sprzęt malarski należy do obowiązków lakiernika. Nie powinno się dopuścić do zaschnięcia resztek farby w pistolecie. Dlatego zawsze po zakończonej pracy należy sprzęt wyczyścić. Nie zaleca się pozostawienia farby w pistolecie nawet na kilka godzin, ponieważ po tym czasie usunięcie pozostałości może okazać się niemożliwe. Jeżeli dysponujemy automatycznymi myjkami lakierniczymi, możemy z nich skorzystać. Ale łatwo jest uzyskać dokładny stopień oczyszczenia bez tego urządzenia. Możemy wspomóc się zestawami do czyszczenia pistoletów malarskich, często dedykowanymi przez producentów. Są to np. szczoteczki, pędzle, szmatki, wykałaczki, specjalne igły i wyciory. Zabrania się natomiast używania metalowych szczotek, ponieważ mogą one uszkodzić pistolet. Podczas czyszczenia aplikatora zaleca się noszenie rękawiczek, ponieważ chronią one dłonie przed chemicznymi rozcieńczalnikami i utwardzaczami.

Czyszczenie krok po kroku

Kroki 1−6: usuwanie pozostałości farby

1. Odłącz sprężone powietrze od pistoletu malarskiego. Zanim to zrobisz, upewnij się, że sprężarka jest również odłączona od zasilania.
2. Usuń całą farbę z pistoletu malarskiego. Jeśli do farby dodałeś utwardzacz, nie wlewaj jej do oryginalnej puszki, ponieważ utwardzacz stwardnieje również z pozostałą cieczą w puszce. Jeśli nakładałeś jedynie lakier bazowy bez dodatku utwardzacza, możesz go opróżnić z powrotem do puszki i wykorzystać w innym celu.
3. Wytrzyj kubek (o ile pistolet go posiada) i jego brzeg ręcznikami papierowymi, aby usunąć jak najwięcej resztek cieczy. Ułatwi to dokładne czyszczenie za pomocą dedykowanego rozcieńczalnika (stosować do czyszczenia wyłącznie środki zalecane w karcie technicznej).
4. Wlej niewielką ilość rozcieńczalnika do kubka pistoletu. Załóż nasadkę z powrotem na kubek i delikatnie, ale dokładnie potrząśnij pistoletem, aby rozcieńczalnik pokrył wewnętrzne powierzchnie i pomógł rozpuścić nadmiar pozostałości.
5. Przepuść rozcieńczalnik przez mechanizmy pistoletu, opróżniając zawartość kubka do pojemnika na odpady. Skieruj dyszę i naciśnij spust, tak jak podczas nakładania farby.
6. Wysusz pistolet papierowymi ręcznikami i powtórz kroki 4−5 przynajmniej raz. Dla najlepszego dokładnego efektu oczyszczenia zaleca się trzy cykle.

Kroki 7−13: czyszczenie pistoletu natryskowego

Nadszedł czas na wyczyszczenie samego pistoletu, aby mieć pewność, że będzie nadawał się do następnego malowania. Wszelkie lepkie pozostałości farby utrudniają użytkowanie i nie zaleca się pozostawiania ich w mechanizmach. Małe części pistoletu malarskiego, które demontujesz, również należy czyścić osobno rozcieńczalnikiem. Przygotuj mały pojemnik z rozcieńczalnikiem, aby móc w nim je umieścić podczas zdejmowania.

7. Zdejmij czysty pojemnik na farbę z pistoletu (o ile go posiada). Jeśli chcesz, możesz ponownie namoczyć go w rozcieńczalniku, aby upewnić się, że wszystkie pozostałości zostały całkowicie usunięte.
8. Wymontuj pokrętło regulacji cieczy z pistoletu (zazwyczaj środkowe pokrętło znajduje się z tyłu pistoletu, ale może się różnić w zależności od modelu), a następnie zdejmij odsłoniętą sprężynę. Naciśnij spust i delikatnie wyciągnij iglicę. Pomaga to zapobiec jej zgięciu lub uszkodzeniu podczas procesu czyszczenia.
9. Zdejmij kapturek powietrzny z przodu pistoletu (obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara). Teraz można wyjąć dyszę materiałową i obie części należy umieścić w kubku z rozcieńczalnikiem wraz z innymi częściami, tak aby cała farba została usunięta. Pamiętajmy, że dysza powietrza, dysza materiału i iglica tworzą zestaw. Jest to serce pistoletu lakierniczego. Każdy z tych elementów jest bardzo precyzyjnie wykonany i dopasowany do pozostałych. Nawet nieznaczne odkształcenie krawędzi otworów czy powierzchni dysz lub czubka iglicy może i często skutkuje nieodwracalnym uszkodzeniem, wadliwą pracą i koniecznością wymiany całego zestawu. Stąd zalecana jest najwyższa ostrożność przy myciu, jak również przy dokręcaniu i odkręcaniu tych elementów.
10. Wypłucz cały pistolet najpierw w rozcieńczalniku, a następnie w wodzie. Należy upewnić się aby środek myjący nie przedostał się do kanałów powietrznych. Jeśli małe części, które namoczyły się w rozcieńczalniku, wymagają dodatkowego wyszorowania, zrób to teraz. Upewnij się, że wyczyściłeś także farbę z uszczelek i trudno dostępnych miejsc, używając szczoteczki. Ta część procesu może wydawać się długa i żmudna, ale dokładne czyszczenie sprawi, że pistolet będzie w pełni gotowy do użycia następnym razem.
11. Po wypłukaniu osusz wszystkie odsłonięte części pistoletu papierowym ręcznikiem, a następnie przedmuchaj cały pistolet sprężonym powietrzem, upewniając się, że osuszyłeś wszystkie otwory i ruchome części, aby usunąć nadmiar wody. Dokładnie sprawdź swoją pracę i całkowicie osusz pistolet, ponieważ wszelkie pozostałości wody mogą zostać wdmuchnięte z powrotem do mechanizmów pistoletu.
12. Opłucz i osusz wszystkie wymontowane części pistoletu, a następnie złóż pistolet z powrotem. To zadanie jest znacznie łatwiejsze, jeśli smarujesz gwinty i ruchome części na bieżąco.
13. Wytrzyj pistolet do czysta, aby usunąć nadmiar oleju i sprawdź, czy będzie działał prawidłowo przy następnym użyciu. Po zmontowaniu pistoletu można nalać jeszcze raz do zbiornika lakieru rozpuszczalnik, podpiąć pistolet pod źródło sprężonego powietrza i przepuścić rozpuszczalnik przez pistolet, tak jakby się lakierowało. Pozwoli to na usunięcie wszystkiego co mogło jeszcze pozostać w środku. Twój pistolet do malowania jest teraz całkowicie czysty i gotowy do przechowywania.

UWAGA! Prawidłowe mycie i konserwacja pistoletu lakierniczego to nie mniej ważna czynność niż sama znajomość jego obsługi. Niektóre z instrukcji traktują temat ogólnikowo: „umyć pistolet rozpuszczalnikiem”, wybór miejsc i dokładności pozostawiając do decyzji użytkownika. Inne zalecają demontaż od kilku do kilkunastu części, ich oddzielne mycie i kontrolę po każdym lakierowaniu. Zdrowy rozsądek podpowiada, iż należy myć te części, które mają bezpośredni kontakt z lakierem: kubek, komorę lakieru, iglicę oraz części znajdujące się w komorze. Dysza materiałowa ma kontakt z lakierem tylko i wyłącznie od wewnątrz i stanowi jedyny wylot z komory materiału. Przepłukując komorę materiałową przez dyszę, praktycznie ją myjemy.

Utrzymywanie pistoletu lakierniczego w czystości − porady i wskazówki

• Używanie odpowiedniego rozpuszczalnika do czyszczenia pistoletów natryskowych w celu utrzymania sprzętu w czystości ma kluczowe znaczenie dla tego zadania. Większość rozcieńczalników do farb kupowanych w marketach nie jest wystarczająco silna w przypadku emalii i farb olejnych, czy podkładów. Do dokładnego czyszczenia najlepiej sprawdzi się roztwór do czyszczenia pistoletów malarskich.
• Dostępne są także jednorazowe wkłady do kubków z farbą do pistoletu do malowania, jeśli wolisz ograniczyć do minimum narażenie na działanie agresywnych substancji zawartych w środkach czyszczących.
• Istnieją również środki czyszczące na bazie naturalnej, które całkiem dobrze usuwają farbę z pistoletów lakierniczych. Można je używać do płukania pistoletu z farb rozcieńczalnikowych, ale nie nadają się do czyszczenia powłok wodorozcieńczalnych. Ten rodzaj środka czyszczącego wymaga również dłuższego czasu schnięcia, więc jeśli używasz ekologicznych środków czyszczących, pamiętaj o dokładnym wysuszeniu sprzętu.
• Jeśli konieczne jest malowanie między warstwowe farbą tego samego koloru i chcesz poczekać, aż pierwsza warstwa wyschnie, wyjmij dyszę farby z pistoletu natryskowego i szybko ją przepłucz, aby nie wyschła i nie zatkała się. Ustaw pistolet natryskowy na boku, z dala od słońca i ciepła, a jeśli problemem jest stwardnienie farby w głowicy, możesz owinąć go mokrą szmatką do następnego użycia. Przed wymianą i kontynuowaniem nakładania drugiej warstwy upewnij się, że rozcieńczalnik został całkowicie usunięty z końcówki.
• Pistolety natryskowe należy koniecznie czyścić, jeśli zmieniasz kolor lub rodzaj farby. Wykonaj powyższe kroki czyszczenia, aby upewnić się, że urządzenie jest gotowe do ponownego użycia.
• Większość pistoletów lakierniczych, niezależnie od tego, czy są to pistolety grawitacyjne, czy HVLP, można czyścić zgodnie z powyższymi krokami.
• Aby zapewnić długą i niezawodną pracę pistoletu lakierniczego, należy – bez względu na posiadane doświadczenie – dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi i stosować się do jej zaleceń.